SO-TZ 

 

The Extension of the Theater of Zaglebie
location: Sosnowiec 
project: 2021, Competition, 1st Prize 
realisation: 2024-2027 

 

 

KONCEPCJA URBANISTYCZNA rozbudowy Teatru Zagłębia zakłada twórczą kontynuację istniejących wątków urbanistycznych oraz spięcie ich w jednolitą, spójną przestrzennie całość. Założeniem projektowym była nadrzędność istniejącej już logiki przestrzennej nad aktualnymi zapisami Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego, które w przeciwieństwie do tej pierwszej są na tym terenie tymczasowe. 

Istotą koncepcji urbanistycznej jest precyzyjne zdefiniowanie przestrzeni zielonej, w której zlokalizowany jest budynek Teatru Zagłębia. W tym celu  uporządkowano istniejącą wokół zabudowę kwartałową, usunięto z terenu przypadkowe obiekty lub ich części a zieleń i ścieżki uporządkowano naturalnie tworząc przyjazną przestrzeń. Pomiędzy zagęszczonymi fragmentami gęstej zabudowy miejskiej szczególnie wyraźnie widać potencjał otwartych terenów zielonych wokół teatru, które w projekcie wzbogacono o dodatkowe nasadzenia. 

Zasadniczym elementem KONCEPCJI ARCHITEKTONICZNEJ  jest taka rozbudowa istniejącego Teatru, która uczyni ten zabytkowy obiekt dominantą architektoniczną całego zespołu teatralnego. Stosunkowo niewielką fasadę teatru postanowiono “zmonumentalizować” dodając po jej obu stronach nową, powściągliwą, pozbawioną ekspresyjnych detali kubaturę. Dzięki takiej decyzji projektowej Istniejący budynek nie zostanie zdominowany poprzez nowy, większy obiekt. 

Scena Klasyczna i Scena Nowa połączone zostały parterowymi, funkcjonalnie zróżnicowanymi łącznikami, które zapewniają optymalne wykorzystywanie wspólnej infrastruktury. Hol wejściowy przed Sceną Nową ma swoją funkcjonalną i przestrzenną kontynuację w postaci łącznika i znajdującego się za nim holu/foyer Sceny Klasycznej. Foyer przed Sceną Nową będzie miało charakter OGRODU ZIMOWEGO, wypełnionego zielenią, widocznego wzdłuż całego budynku od strony ulicy Teatralnej. 

Podobnie jak strefa widza po stronie zachodniej, od strony wschodniej zaprojektowano obszerny, techniczny ciąg komunikacyjny, który łączy wewnętrzne obszary funkcjonalne teatru takie jak obie sceny, główny magazyn dekoracji, garderoby itp. Pomiędzy budynkiem istniejącym i nowym oraz łącznikami zlokalizowano niewielki DZIEDZINIEC TEATRALNY, który stanowi naturalne przedłużenie bistro, ale ma również połączenie z foyer Sceny Klasycznej i Sceny Nowej. 

Zasadnicze garderoby aktorów umieszczono centralnie w istniejącym skrzydle teatru na dwóch kondygnacjach w naturalnie oświetlonych pokojach zwróconych w stronę wewnętrznego, kameralnego dziedzińca teatralnego. 

Pierwsze piętro budynku Sceny Nowej to dwie sale prób dobrze skomunikowane zarówno z częścią aktora jak i z częścią widza (możliwość wejścia z holu na I piętrze), co pozwala na ich wykorzystanie jako dodatkowa przestrzeń gry. Zlokalizowane od strony parku mają zapewnione odpowiednie oświetlenie naturalne, które w razie potrzeb można regulować za pomocą prostych, ciemnych kotar zacieniających. Tuż za salami prób umieszczono dodatkowe dwie garderoby do tymczasowego użytkowania przez aktorów teatru lub jego gości. 

Centralne miejsce nowoprojektowanego budynku zajmuje uniwersalna przestrzeń teatralna typu Black Box. Obudowana z każdej strony pomieszczeniami tworzy odizolowane akustycznie miejsce, z dala od hałasu miasta.  Kontakt Sceny Nowej z zewnętrzem zapewniono poprzez otwieraną ścianę parteru łączącą salę z dziedzińcem teatralnym.   

Głównym elementem przestrzennym dedykowanym naturze w budynku jest OGRÓD WERTYKALNY zlokalizowany w południowo-zachodnim, dobrze widocznym z zewnątrz narożniku. Doświetlona naturalnym światłem poprzez świetlik dachowy trzykondygnacyjna przestrzeń została wypełniona wielopiętrowo roślinnością.  

Na dachu, nad sceną główną zaprojektowano OGRÓD TEATRALNY, do którego zapewniono dostęp poprzez schody wewnętrzne i dźwig osobowo-towarowy. Zielony, intensywnie zazieleniony dach ma być w zamierzeniu projektantów formą zielonej farmy miejskiej produkującej żywność, który ze swoją własną pasieką mógłby mieć pionierski charakter dla regionu Zagłębia. 

ELEWACJE nowej części Teatru zaprojektowano w nawiązaniu do pierwotnego, zakrytego tynkiem, charakteru sceny klasycznej, który zdominowała cegła w naturalnym kolorze. Łączność materiałową pomiędzy częścią starą i nową zapewnia częściowa odkrywka istniejącej ściany pokazująca zakryty pod tynkiem materiał zlokalizowana w dziedzińcu teatralnym.  Naturalnie barwiona cegła Budynku Nowej Sceny pochodzić będzie z odzysku po rozbieranych w Zagłębiu Dąbrowskim halach przemysłowych. Powtórne użycie cegły i innych materiałów budowlanych dodatkowo podkreśli przemysłową tożsamość regionu i jego związek z Teatrem. Taka strategia projektowa zgodna jest ze współczesnym myśleniem  w kategorii REUSE, REPURPOSE, REBUILD. 

 

architect: 
ANALOG, Szczecin 
partners:
Piotr Smierzewski (Partner in Charge)

competition team: 
Stanisław Czujkowski, Mateusz Modzelewski,  Rafał Taracha, Kamila Buczkowska, Igor Klyus, Michał Mirosławski, Szymon Pawelczuk
project team: 
Rafał Taracha (project manager), Stanisław Czujkowski, Michał Mirosławski, Zuzanna Zdanowicz, Jacek Moczała 
status:
building permit design

 

 

Gallery: